22 Şubat 2024

Londralı sanat müzesi Tate Modern, İstanbul’da!

2024 yılı çağdaş sanatla dolu dolu başladı. Özellikle İstanbul’da çağdaş sanat namına harika adımlar atılıyor. Bunlardan en ses getireni ise dünyaca ünlü Tate Modern’in koleksiyonunun İstanbul’a konuk olması! 

Genel düşünürsek dünyayı, biraz daha alanı küçültürsek ülkemizi ve tamamen iç dünyamıza dönecek olursak kendimizi iyileştirecek ve geliştirecek en etkili sihirli değnek kesinlikle sanat! Ve ne mutludur ki; 2024 yılı çağdaş sanatla dolu dolu başladı. Özellikle İstanbul’da çağdaş sanat namına harika adımlar atılıyor. Bunlardan en ses getireni ise dünyaca ünlü Tate Modern’in koleksiyonunun İstanbul’a konuk olması! 

2024 yılı için kesinlikle çağdaş sanatın patlama yılı diyebiliriz! Ülke olarak son dönemde kültür ve sanata dikkat çeken yatırımlar yaptığımız da açıkça gözüküyor. Tüm bu yenilikler ve yatırımlar başka bir içeriğimizin konusu olacak; gerçekten bu konuya bir yakın kadraj yapmak gerekiyor! Ama şimdi gelin Tate Modern konusuna eğilelim…

Bir süredir İstanbul’da uluslararası bir platform ihtiyacı vardı. Sanata olan talep arttıkça, İstanbul’un bu konudaki eksikleri de birer birer gün yüzüne çıkmaya başladı. Tam böyle bir ortamda İstanbul Büyükşehir Belediyesi harika bir restorasyon haberiyle karşımıza çıktı. Eyüp’te bulunan 200 yıllık tarihi bir yapı olan Feshane-i Amire; Haziran 2023 itibariyle yenilendi ve Artİstanbul Feshane olarak aramıza katıldı. Şehre bambaşka bir soluk katan bu kültür sanat sahnesinde; birçok atölye programları, söyleşiler, konserler de düzenleniyor. Fakat Artİstanbul Feshane’nin sanat dünyasına ilk ve en büyük katkısı tabii ki Londra merkezli dünyaca ünlü sanat müzesi Tate Modern’in koleksiyonlarını misafir etmesi! 

DİNAMİK GÖZ’E GENEL BİR BAKIŞ!

Orijinal adıyla “The Dynamic Eye: Beyond Op and Kinetic Art”; çok disiplinli özel bir seçkiyi gözler önüne sunuyor. Aralarından Frank Stella, Victor Vasarely, Lygia Clark, Julio Le Parc, Alexander Calder, Helio Oiticica gibi değerli sanatçıların bulunduğu bu sergide; toplam 24 ülkeden 69 sanatçının 109 eseri yer alıyor. Serginin küratörlüğünü ise Londra’daki ünlü sanat müzesi Tate Modern’in Sergiler ve Uluslararası Sanat Küratörü Valentine Ravaglia üstleniyor.  

20. yüzyılın sanatına dinamik ve heyecanlı bir yorum katan sergi daha önce Portekiz’in Porto şehrinde Atkinson Müzesi’nde ve Çin’in Şangay şehrinden bulunan Pudong Sanat Müzesi’nde de sergilenmişti. Dünyada büyük ses getiren sergi optik ve kinetik sanatın küresel perspektifini yeniden yorumluyor ve bu sanatın sanatçılarının yanı sıra modernist öncüleri ve çağdaş sanatçıları da bir araya getiriyor. 

Serginin alt başlığından da anlaşıldığı gibi, “Dinamik Göz” biraz da sınırların ötesine geçmeyi hedefleyen bir sergi olarak karşımıza çıkıyor. Optik ve kinetik sanatla ilgili geleneksel yaklaşımı daha da genişletmeyi; bu yaklaşımın tarihsel boyutunu keşfetmeyi amaçlıyor. Tarihi kökenlerin ön plana çıkarılması ise sergide buluşan farklı unsurların anlaşılmasını daha da kolay bir hale getiriyor. Temeline hareketi alan sergide kinetik sanat, motor ve hareketli parçalar kullanılmış. Karşı karşıya geldiğimiz bu sanat akımı ise ilhamını 1950 ve 1960’ların matematik, olgu psikolojisi, fizyolojisi ve renk teorisinden alıyor. Böylelikle ortaya tekrarlayan formlar, geometrik desenler ve göz alıcı renklerle oluşturulmuş bir hareket yanılsaması çıkıyor. 

Dinamik Göz’ün seyircisi de aktif bir katılımcı olarak ele alınıyor. Sergi kronolojik olmayan, aynı doğruda ilerlemeyen bir düzen üzerine kurulu gidiyor; böylelikle izleyicisinin algısını da harekete geçirerek sanatı yeni boyutlara taşıyor diyebiliriz!

Aynı zamanda serginin dijitalin sanattaki rolü hakkında derin tartışmaların döndüğü bir döneme denk gelmesi de aslında harika bir rastlantı oldu! Dinamik Göz’ün sanatçılarını dijital sanatın öncüleri olarak kabul edebiliriz; bilime ve teknolojiye yönelimleriyle sabit bir biçime sadık olmamaları oldukça dikkat çekici. 

TATE’DE KARŞILAŞILAN ESERLER

Sanatçıları bilimsel düşünme biçimine başlı hareket eden Dinamik Göz’ün eserleri çok çeşitli bir yelpazede karşımıza çıkıyor. Basit gibi görünen boyalı ahşabı da görebiliyorsunuz, buluntu metal parçalarla oluşturulan ilkel makineleri de. Sanat ve teknolojinin harmanlanabileceğine inanan Dinamik Göz sanatçıların yarattıkları eserlerde izleyici, elle mi yoksa makineyle mi yapıldığını anlayamayacağı kadar hassas bir yaklaşımla karşılaşıyor. 

19 MAYIS’A KADAR ZİYARET EDEBİLİRSİNİZ

Dünya genelinde en çok ziyaret edilen müzelerden biri olan Tate’in İstanbul’a gelen koleksiyonu; “The Dynamic Eye: Beyond Op and Kinetic Art” / “Dinamik Göz: Optik ve Kinetik Sanatın Ötesinde” sergisi 19 Mayıs 2024’e kadar Artİstanbul Feshane’de, ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor…