9 Mart 2024

Türkiye için kırmızı alarm: Virüs hızla yükseliyor!

Ceren Akkuş
Ceren Akkuş Editör
Dünyada düşüşe geçen HIV vakaları Türkiye'de artış gösterdi. Dünya genelinde 38 ila 40 milyon kişi ölümcül olabilen AIDS enfeksiyonu taşıyor.

Son dönemde adını sosyal medyada sıkça duyduğumuz bir kelimeden bahsedelim. HIV virüsü, peki bu virüs nedir? Nasıl bulaşır? Yol açtığı başka hastalıklar var mı? Özellikle bu konuyla ilgili o kadar çok bilinçsiz birey var ki. Sosyal medyada dönen yalan yanlış haberleri hiç saymıyoruz bile. Gelin size tüm detayları ile anlatalım.

Dünyada HIV/AIDS. Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programı (UNAIDS)’in 13 Temmuz 2023 tarihinde yayımladığı küresel HIV ve AIDS istatistikleri- 2023 Raporuna göre; Dünya genelinde 39 milyon kişi HIV ile yaşıyor ve günde yaklaşık 4.000 kişiye HIV enfeksiyonu teşhisi konuluyor.

HIV virüsü; insan bağışıklık sistemini çökerten Human Immune Deficiency Virüs (HIV dediğimiz mikroorganizma ile meydana gelen kronik seyirli bir hastalıktır. HIV virüsü aldıktan sonra hastalığın ortaya çıkmadığı, insanların taşıyıcı olduğu uzun bir sessiz dönem söz konusudur. Bu virüs vücudumuza girdikten sonra bağışıklık sistemini hedef alır ve yok eder.

Virüsün ilk bulaşma yolu cinsel yolla olur. Bu virüsü taşıyan kişi ile bir kez yapılan cinsel temas yeterli olur. Yani birden fazla kişi ile birlikte olanlar, sık eş değiştirenler daha riskli bu konuda. İkinci bulaşma yolu virüsün kanda yoğun miktarda bulunması nedeni ile, virüsü taşıyan kişilerden alınan kan ve kan ürünlerinin başka bir kişide kullanılması. Üçüncü olarak, HIV gebelik boyunca, doğum sırasında ve emzirme ile anneden bebeğe geçebilir.

PEKİ HANGİ YOLLA BULAŞMAZ?

El sıkışarak, yanaktan yanağa öpüşerek, kucaklaşarak, başkasının giysisini giyerek, tükürük ile, aynı yiyecekleri paylaşarak, aynı tuvalet ve banyoyu kullanarak, bulaşmaz.

Belirtileri nasıl oluyor nasıl anlayabiliriz derseniz de Ateş, farenjit, deri döküntüleri, kas ve eklem ağrıları, bağ ağrısı, bulantı kusma gibi semptomlar görülür ancak dört hafta içinde tedavi gerektirmeden geçer.

Ancak bu virüs vücuda girdikten sonra 8 ile 10 yıl arasında hiçbir etki görmeden de sağlıklı bir şekilde yaşayabilirler. Fakat ömür boyu bunun taşıyıcısı ve bulaştırıcısı olur. Buradaki en önemli konu erken tanı koyulmazsa ve tedavi edilmezse AIDS hastalığına kadar gider. Bu da en ileri evredir ve bağışıklık sistemi giderek zayıflar. HIV virüsünün kesin bir tedavisi yok ancak ilaçlarla kontrol altına alınabilir.

AŞI YAPARAK KENDİNİZİ VE ÇEVRENİZİ KORUYABİLİRSİNİZ

Önleyici amaçlı ve tedavi amaçlı olarak iki şekilde aşı yapılabilir. HIV aşısı özellikle önleyici amaçlı 9 – 26 yaş arası grupta oldukça yaygın görülüyor. Aşıların da kendi içinde koruyucu özellikleri var ve bazı aşıların koruma süresi 3 ay iken bazı aşıların 6 ay bazı aşıların ise 10 yıl olabiliyor.