Uzay yolculuğu fikri insanlığın en büyük arzularından biri. Bilinmezlik tehlikeleri de beraberinde getirebiliyor. Ne yazık ki, henüz teknolojimiz uzayda yaşam formları kurmamıza olanak sağlamıyor. Ama bunun için sürekli çalışmalar devam ediyor. Uzaya gittiğinizde düşünsenize, uzayda mahsur kaldığınızı… Etrafınızdaki enginlik nefes kesici olabilir ama ya sağlığınız bu durumu ne kadar kaldırabilir? Uzaya çalışma yapmaya gitmiş ve çalışmalarını tamamladıktan sonra dönen astronotların sağlık durumlarında ne gibi değişiklikler olabiliyor biliyor musunuz?
Geçtiğimiz günlerde Hintli Astronot Sunita Williams, Barry Wilmore eşliğinde, taşıma uzay araçlarında yaşanan teknik bir sorun nedeniyle Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) beklenenden daha uzun bir süre kaldı. Uzay aracı başlangıçta sekiz günlük bir görev için tasarlanmıştı fakat araçta yaşanan küçük bir helyum sızıntısı ISS’ye olan yolculuğun gecikmesine neden oldu. Bu aksaklığa rağmen, uzay aracı 6 Haziran’da istasyonla başarılı bir şekilde kenetlendi. Astronotlar ISS’de güvende ve iyi durumda olsalar da dönüşleri şu anda beklemede.
Bizim de iki astronotumuz uzay görevine çıktı ve sağ salim dönmeyi başardı. Haliyle ya bir sorun yaşansaydı ne olurdu diye düşünmeden edemiyoruz.
Uzayda yer çekiminin olmaması insanların vücut sıvılarında tahribata yol açıyor. Normalde yer çekimi vücudumuzda bulunan sıvıların eşit şekilde dağılmasını sağlıyor. Ancak mikro yer çekiminde sıvılar yukarı doğru kayıyor ve böbrekler için sorunlara yol açabiliyor. Uzmanlar uzayda gereğinden fazla süre geçirildiğinde yaşanabilecek rahatsızlıkları şu şekilde sıralıyor…
Sıvı Dengesizliği: Böbrekler uygun sıvı dengesini korumakta zorlanır. Bu da potansiyel olarak dehidratasyona veya sıvı yüklenmesine neden olabilir.
Böbrek Taşları: Mikro yerçekimi nedeniyle kemiklerden kalsiyum atılımının artması, uzayda yönetimi zor ve ağrılı olabilen böbrek taşı riskini artırır.
Kronik Böbrek Hastalığı: Uzayda sürekli bir tehdit olan radyasyona maruz kalmak böbrek hücrelerine ve dokularına zarar vererek kronik böbrek hastalığı riskini artırabilir.
Kas ve Kemik Kaybı: Mikro yerçekimi, sürekli yerçekimi çekiminin olmaması nedeniyle iskelet sistemini ve kasları zayıflatır.
Sıvı Dağılımı: Bu durum şişkin yüzlere, kafa içi basıncının artmasına ve potansiyel olarak görme ve bilişsel işlevin etkilenmesine neden olabilir.
Radyasyon Hastalığı ve Kanser: Kozmik radyasyona maruz kalmak kanser ve akut radyasyon hastalığı riskini artırır.
Ruh Sağlığı Endişeleri: İzolasyon, kapalı kalma ve yüksek riskli ortamlar ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Zayıflamış Bağışıklık Sistemi: Astronotlar, zayıflamış bağışıklık sistemleri nedeniyle enfeksiyonlara karşı daha duyarlı hale gelebilyorlar.