Yaşanan sorunlar, geri dönüşü olmayan hatalar ve çaresi bulunamayan hastalıklar… Tüm bunlar elbette herkes için olmasa da bazı kişilerde intihar ile sonuçlanabiliyor. Dünyada her yıl binlerce intihar vakası bildiriliyor ve bu sayı bir önceki döneme göre her geçen gün artıyor.
Öte yandan yardımlı intihar kavramı da aslında uzun zamandır bazı ülkelerde var. Örneğin ötenazi dediğimiz yöntem birçok ülkede yasal. Buna başvuran insanlar genellikle tıbbi veya tıbbi yardım kesilerek hayatlarına son verdirebiliyor. Tüm bunlar dışında son birkaç yıldır gündemde olan başka, modern bir intihar kapsülü daha var; Sarco’dan bahsediyoruz…
SARCO, 10 DAKİKA İÇERİSİNDE CAN ALABİLİYOR
Yardımlı intihar için tasarlanan 3D baskılı Sarco kapsülü, üç ülkede kullanılabiliyor. Sarcophagus, yani Lahit kelimesinin kısaltılmışı olan Sarco, içerisine giren kişiyi kapsülden ayırarak bir tabut olma özelliğini de taşıyor.
Bu aynı zamanda kapsülü dilediğiniz yere taşıyıp, manzaraya karşı bile intihar edeceğiniz anlamına geliyor. Şu ana kadar üç ülkede kullanımına izin verilen Sarco, ötenazi örgütlerinin başvurduğu İsviçre’de de onaylanmış durumda.
Philip Nitschke; İsviçre’ye ötenazi hakkı elde edebilmek için yoğun bir seyahat olsa da ötenazi hakkının kullanım aşamalarının halen yavaş işlediğini ve kişinin zihinsel olarak bu kararı verip veremeyeceğinin uzman psikologlar tarafından değerlendirildiğini belirtiyor.
Psikologların değerlendirmesinde kendi önyargılarını ve inançlarının etkisi olabileceğini belirten Nitschke, yapay zekanın bu önyargıyı ortadan kaldırma seçeneğine mümkün kıldığını gösteriyor.
Aynı zamanda kuruluş, kişinin kararı almak için zihinsel kapasiteye sahip olup olmadığını belirlemek için bir yapay zeka programı geliştirme çalışmalarını sürdürüyor ve yardımlı ölüm sürecini tamamen tıbbi bir süreç haline getirmeyi planlıyor.
Peki Sarco nasıl çalışıyor?
Yardımlı intiharın modern hali olarak nitelendirilen Sarco, resimde de görüldüğü üzere kapsül şeklinde. İçerisinde bir düğme barındıran bu kapsül, altındaki stantta muhafaza edilen sıvı nitrojen kutusundan kapsül içerisine gaz formda nitrojen doluyor ve bir dakikadan daha kısa sürede oksijen seviyesi %5’in altına kadar inebiliyor.
Bu nitrojen, gaz odalarında kullanılan hidrojen siyanür veya zyklon b gibi zehirli değil ve soluduğumuz havanın %78’ini oluşturmakta. Üstelik saf olarak soluduğunda inanılmaz bir etkisi var; bu, birden kabin basıncı düşen uçakta hissedilen oryantasyon bozukluğu ve hafif öfori gibi etkilere kadar neden olabilmekte.
Kapsülden çıkmak için süre kısıtlı
Karar verildi ve artık kapsüle giriş yapıldı. Şimdi sırada son evre var. İntihar edecek kişi, kapsül kapandığı an artık ölmeye hazır. Yine de bunu geliştiren şirket, olası bir karar değişikliğe karşılık kapsülü kilitlemiyor. Ancak içeriye giren kişi çıkmak istiyorsa elini çabuk tutması gerekiyor. Zira bilinciniz kapanmadan önce sadece 1 dakika gibi süreniz var.
Sonuç
Her ne kadar tartışmalara yol açsa da, Sarco’nun diğer yöntemlere kıyasla daha az acıyla öldürdüğü söyleniyor. Philip Nitschke’e göre de bu, ABD’de kullanılan yöntemlerden daha insancıl.
