3 Nisan 2024

Kapağına göre yargılamanız gereken sıra dışı kitap: Ruhun Kaderleri

Klişe bir söz vardır: "Kitabı kapağına göre yargılama" diye. Fakat bir kitap var ki, bu söze bir istisna olarak yazılmış. 19. yüzyılda "Des Destinées de L'Ame" isimli kitabın kapağı bir insan derisinden yapılma.

Geçtiğimiz günlerde Harvard Üniversitesi’nin kütüphanesinde yer alan bir kitap ortalığı fena ayağa kaldırdı. Sebebini soracak olursanız, kitabın kapağının bir insan derisinden yapılmasıydı.

Bir asırdır Harvard Kütüphanesi’nin envanterinde bulunan kitap, yoğun tartışmalar sonucu raflardan kaldırıldı. Birçok sivil toplum kuruluşu, kitabın Harvard’ın koleksiyonundan kaldırılması için baskılar uyguluyordu. Peki bu kitabın hikayesi neydi?

KADIN DERİSİNDEN KİTAP KAPAĞI!

Hikayenin başlangıcı 1879 yılına kadar dayanıyor. Arséne Houssaye isim yazar “Ruhun Kaderleri” isimli kitabı kaleme alıyor. İnsan ruhuyla ilgili yazılan bu sıra dışı kitabın ilk sahibi ise Fransız bir doktor olan Ludovic Bouland oluyor.

Aslında kitap ilk başta bir insan derisinden yapılmıyor. Ancak Bouland, kitabı hastanede ölen bir kadının vücudundan aldığı deriyle ciltliyor. Sebebi ise daha da trajedik… Kitabın arasına bir not bırakan Bouland, “İnsan ruhuyla ilgili yazılan bir kitap, insani bir kaplamayı hak ediyor.” diye yazıyor.

Bouland 1933 yılında öldükten sonra, kitap Harvard Kütüphanesi’ne bağışlanıyor. Herkesin erişimine açık olan kitap bir süre sonra öğrencileri olumsuz yönde etkiliyor ve Harvard bir özür açıklamasında bulunuyor.

Harvard Kütüphanesi Arşiv ve Özel Koleksiyon Sorumlusu Tom Hyry ise kitabın bir insan derisinden yapılmasını ‘iğrenç’ olarak nitelendirdi.