Türkiye’nin makarnalık buğday ihracatçısı olarak gösterilen olağanüstü atılım, Avrupa ve Çin’deki makarna severleri bir yıl daha fiyat artışlarından kurtardı. Türkiye, buğday ihracatıyla Akdeniz mutfağında değer verilen makarnalık buğday için önemli bir kaynak olmaya hazırlanıyor.
DÜNYADAKİ FİYAT ARTIŞLARI DÜŞTÜ
2023/24 sezonunda dünyanın en büyük ikinci ihracatçısı olma süreci devam eden Türkiye, en büyük tedarikçi Kanada’da üç yıl içinde yaşanan ikinci kuraklık nedeniyle yaşanan buğday sıkıntısına yardımcı olarak; Avrupa ve Çin’de sezonun başındaki fiyat artışını düşürdü. Hükümetler arası bir kuruluş olan Uluslararası Tahıl Konseyi‘ne göre, küresel durum stoklarının bu sezonda otuz yılda en düşük seviyelerde görülmesi bekleniyor. Ancak Türk sevkiyatları, ani bir açığı önleyerek sonbahar fiyatlarındaki düşüşe paralel olarak durumu korudu.
PAZARI ŞAŞIRTTI
Daha önce Akdeniz bölgesinde öğütülmüş unu makarna, kuskus ve bazı ekmek türlerini için tasarlanmış sert buğdayın net ithalatçısı olan Türkiye, 2023’te yaklaşık 1,5 milyon ton durum buğdayı ihraç edilerek pazarı şaşırttı. Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Başkanı Aykut Göymen konuyla ilgili olarak, “Türkiye, ihracatçı olarak küresel pazarlara girerek oyunu değiştirdi. Bunun tek seferlik bir şey olmaması, Türkiye’nin önümüzdeki yıllarda ihracatının sürdürülebilir olduğunu gösteriyor.” diyor.
VERİM ARTTIRILDI
Türkiye’nin beklenenden iyi gelen mahsulü, yüksek enflasyon ve daha önceki kuraklık nedeniyle yapılan yüksek ithalatın boşalan depolarının stoklarının dolmasını sağladı. Geçen yıl Türkiye’nin satın alma fiyatındaki yaklaşık yüzde 30’luk artışın yanı sıra sulama yatırımları da dahil olmak üzere çiftçiler için cazip fiyatlar ve destekler sunmasıyla, ekim ve verim artırıldı. Ekonomik krizler sırasında Türk lirasının zayıflaması sonrası artan ihracatla Türkiye’nin durumunun yurt dışında daha sağlıklı hale getirilmesi sağladı.
İKİNCİ BİR REKOR BEKLENİYOR
Yetiştiricilerin daha fazla ekim yapması ve havanın yumuşak kalmasıyla birlikte, Türk üretiminin bu yıl 4 milyon tonun üzerinde üst üste ikinci bir rekor kırması bekleniyor. Bu, ülkenin 3 milyon tona kadar olan yıllık yurt içi tüketimini kolaylaştırıyor. İhracat odaklı büyük makarna rejiminden gelen talep, Afrika ve Latin Amerika’daki maliyet bilincine sahip pazarlar için daha ucuz, yumuşak bitki kullanım geçişi nedeniyle kesildi. Analistler, Kanada üretimi toparlansa bile, 2024/25 hacminin potansiyeli olarak yeniden 1 milyon tonu aşacağını önümüzdeki bir yıl için öngörmüyor.
İTALYA İÇİN NİMET OLDU
Türk sevkiyatları, Rusya ve Kazakistan’dan gelen büyük satışların yanı sıra İtalya’daki ithalatçılar için bir nimet oldu. Türk mahsulü İtalya’da kaliteli bir seçenek olarak görülüyor, ancak Kanada buğdayı birçok işleyici için referans olmaya devam ediyor.
