Mitoloji, doğayı ve insanı anlamlandıran efsanelerle doludur. Son günlerde sosyal medyada popüler hale gelen defne yaprağı da antik çağlardan beri mitolojik hikayelerde önemli bir yere sahiptir. Özellikle Yunan mitolojisinde, aşk, kaçış ve dönüşüm temalarının güçlü bir sembolü olarak karşımıza çıkar.
AŞKIN PEŞİNDE BİR TANRI
Defne yaprağının mitolojik öykülerdeki en önemli yeri Apollon ve Daphne’nin hikayesinde kendini gösterir. Efsaneye göre Apollon, okçuluk tanrısı olan Eros’un yetenekleriyle dalga geçer. Buna öfkelenen Eros, iki ok hazırlar. Birini Apollon’a saplayarak ona büyük bir aşk verir, diğerini ise Daphne adındaki su perisine atarak onu aşktan kaçmaya mahkûm eder.
Apollon, Daphne’ye delicesine aşık olur ve onun peşinden koşar. Ancak Daphne, aşkın değil özgürlüğün peşindedir. Kaçışının sonunda babası, ırmak tanrısı Peneus’tan yardım ister. Peneus, kızını kurtarmak için onu bir defne ağacına dönüştürür. Apollon, sevdiği kadına artık ulaşamayacağını anlayınca, onun yapraklarını başına taç yaparak ölümsüzleştirir. Bu yüzden defne yaprakları, aşkın, özgürlüğün ve zaferin sembolü haline gelir. Tabii burada kazanan kimdir bu zaferi elde eden kimdir orası bir okuyanların bakış açısına kalmış. Bana göre Apollon’un aşkı karşılıksız kalmış olabilir, ama Daphne’nin ruhu, defne ağacıyla sonsuza kadar yaşamaya devam etti.
ZAMANLA BİLGELİK VE ÖLÜMSÜZLÜK DE EKLENDİ
Antik Yunan ve Roma’da defne yaprakları, sadece Apollon ile özdeşleştirilmekle kalmamış, aynı zamanda bilgeliğin ve zaferin de sembolü olmuş. Kahramanlar ve şairler, Apollon’un kutsal ağacı olan defne ile taçlandırılırdı. Örneğin, Pythia rahibeleri (Apollon’un kehanet rahibeleri), tapınaklarında defne yapraklarını çiğneyerek kehanetlerde bulunurdu.
Roma döneminde ise zafer kazanmış generallerin başına defne taçları takılırdı. Bu gelenek, “laureate” kelimesinin de kökenini oluşturmuştur ve günümüzde akademik başarıları simgeleyen laureate unvanı buradan gelir.
GÜNÜMÜZDE DEFNE YAPRAĞI
Bugün defne yaprağı mutfakta kullanılan aromatik bir bitki olmasının ötesinde, hâlâ güçlü bir sembol olarak varlığını sürdürüyor. Olimpiyatlarda ve akademik başarı törenlerinde verilen defne çelenkleri, binlerce yıllık bir geleneğin izlerini taşıyor. Ayrıca, halk inanışlarında defne yaprakları kötü enerjileri uzaklaştırıcı bir unsur olarak kabul ediliyor. Tütsüsü yakılıyor, üzerine sayı sekansı dedikleri numaralardan yazılıyor ve cüzdanlarda saklanıyor gibi…
