14 Haziran 2024

Hayat suyu oldu viski

Tarihi ta Göbeklitepe'ye dayanan viski hakkında bilmediğiniz o kadar çok şey var ki... Hadi gelin hep beraber öğrenelim...

Viski kelime kökenine inildiğinde Latinceden türediğini biliyoruz. Latince Aqua virae yani Türkçe anlamıyla hayat suyu evriliyor ve günümüzde viski oluyor.

Tarihi Göbeklitepe’ye dayanan viskinin kelime olarak kayıtlarına ilk olarak 1490’da rastlıyoruz. Önceleri herkes kendi evinde kendi için damıtıyorken sonralarında ticari amaçlarla damıtılıyor. E, soylular durur mu yapıştırıyor vergiyi. İngilizler İskoçlara ilk olarak vergilendirme yapıyor. Kaçak yollar tabi ki her zaman var, bu sistemle birlikte de ortaya ‘moonshine’ terimi çıkıyor. Anlayacağınız üzere dolunay olan gecelerde insanlar gizlice damıtma yapıyorlar. Günümüzde hala mevcuttur ve genellikle renksizdir.

1800’lü yıllardan sonra lisansla üretim zorunlu hale geliyor. Bir de harman viski kültürü var. Yine biz insanlık durur mu? İskoçlar iyi ve kötü viskileri karıştırıp ortalama bir tat elde etmek isteyince blancskoc diye bir harman kültürü çıkıyor meydana.

Viskinin en zirve noktası ise bir bağ biti sayesinde… Fransa’da çıkan bu hastalık Avrupa’daki bağların çoğuna yayılıyor. E üzüm elde edilemediği için de olan canım konyağa oluyor ve İskoç viskisinin parlama dönemlerini yaşıyor.

İrlanda ve İskoçya viskisine darbe ise Amerika’da alkol yasağından sonra oluyor. Uzun bir süre güzel bir pazar yeri olan Amerika’ya verilemeyen viski 1980’lerde tekrar Single Malt yani tek damıtım evleriyle tekrar yükseliyor.

Viskinin ana hammaddesi su, maya ve hububattır. Bu hammaddeler dışında viskinin tadına imbikler (bakır veya kolon) ve fıçı (bazı viskilerden aldığımız o is tadı ve kokusu aslında çim fosili (turba)dır. Başta İskoçya olmak üzere pek çok ülkede vardır.) önemli ölçüde etki etmektedir.

Üretim sürecinden de kabaca bahsedecek olursak öncelikle maltlandırma sonrasında mayalama ve damıtma gelir. Damıtmada imbik ne kadar geniş olursa viski o kadar yağlı ve kuvvetli olurken ince ve uzunsa çiçeğimi ya da mevyemsi aromalara sahip olacaktır.

Viskinin tarihi konusunda aydınlandığımıza göre nasıl tadılması gerektiğini ve içilmesi gerektiğini anlatacağım bir diğer içerikte görüşürüz.

ETİKETLER: