27 Mart 2024

Tek taşında hangi elmas olsun?

Yapay elmas sektörü dünyada bir trend olmaya başladı. Şu an ipi göğüsleyen ülke Hindistan. Hindistan'a yapay elmas sektöründe Çin eşlik ederken, laboratuvar ortamında yetiştirilen elmaslar; yüzükten küpeye çok sayıda takıda kullanılıyor.

Bir zamanlar madencilerin beğenmedikleri ve işe yaramaz olarak gördükleri elmaslar, günümüzde fazlasıyla talep görüyor. Afrika’da yüz binlerce insanın uğruna can verdiği ve elde edilmesi için çok fazla kana bulanan elmaslar, günümüzde laboratuvar koşullarında üretiliyor.

İlk olarak 1950’lerde laboratuvarda üretilmeye başlayan elmaslar, günümüzde doğal elmaslara göre çok daha düşük fiyatlara satılıyor. Yapay elmaslar gerçek elmaslarla aynı şekilde parlıyor ancak önemli farklılıklar var. Çıkarılan doğal taşlar bir milyar yıldan daha eski; laboratuvarda üretilen kayalar ise yeni ve doğal elmasların yarı fiyatından bile ucuz.

8 HAFTADAN KISA SÜREDE ÜRETİLİYOR

İnsan yapımı mücevherler, özellikle dünya elmaslarının %90’ının kesilip parlatıldığı Batı Hindistan şehri Surat’ta, 89 milyar dolarlık küresel elmas mücevher pazarını yeniden şekillendiriyor. Smit Patel’in ışıltılı laboratuvarında teknisyenler, yeraltındaki aşırı basıncı taklit eden kristal elmas “tohum” dilimlerini reaktörlere bırakıyor. Reaktöre konulan tohumdan yüzükler, bilekliler, kolyeler, broşlar için gerçeğinden neredeyse ayırt edilemeyecek elmasların üretmesi sekiz haftadan kısa sürüyor.

GÜNEŞ ENERJİSİ KULLANILIYOR

Laboratuvarlardaki reaktörler, metan gibi karbon içeren gazlarla dolu olarak pompalanıyor ve kristal, ısı ve basınç altında büyüyor. Ham elmaslar daha sonra yüzlerce işçinin taşları tasarladığı, kestiği ve cilaladığı başka bir tesise götürülüyor. Laboratuvarlarda kullanılan elektrik ise genellikle yerel şebekeden gelen güneş enerjisi veya karbon ağırlıklı kaynaklardan kullanılıyor.

DOĞAL ELMASLAR GİBİ…

Uzmanlara göre elmaslarda ve diğer birçok malzemede iki ana moleküler yapı türü bulunuyor: Tüm atomların tekrar eden örüntüler oluşturduğu kristal yapılar ve düzensiz, amorf yapılar. Elmasın oluştuğu koşullarda sıcaklığın da 1200 dereceyi aştığı belirtiliyor. Bu nedenle yapay elmasların, doğal elmaslar kadar sert ve sıcaklığa çok daha dayanıklı olduğu ifade ediliyor.