Fiziksel sağlık ve zihin sağlığı sık sık gündeme gelen iki kavram. Ancak bir de üçüncü bir kavram var ki, onu pek önemseyen ve gündeme getiren yok. İşte o, sosyal sağlık. Oysa sosyal ilişkiler, fiziksel sağlık üzerinde bile derin etkilere sahip.
Şimdi, sosyal sağlığa hak ettiği değeri kazandırma vakti geldi.
Sosyal Sağlık Nedir?
Sosyal sağlık; bireylerin sosyal ilişkileri ve toplumla etkileşimlerinin kalitesini nitelendiren bir sağlık ifadesidir. Genel refah unsurları bağlamında fiziksel ve zihinsel sağlığın ardından üçüncü sacayağı olarak kabul edilir. Farklı sosyal durumlara rahatça uyum sağlama ve çeşitli ortamlarda uygun biçimde davranma kapasitesi, sosyal sağlık kapsamındadır.
İyi bir sosyal sağlığın temel göstergeleri ise şu şekildedir:
Etkili İletişim
Kendini açıkça ifade etme, başkalarını da dikkatli biçimde dinleme yeteneği.
Güçlü İlişkiler
Aile, arkadaşlar, meslektaşlar ile yakın ve güvenilir ilişkilere sahip olma.
Topluluk Katılımı
Grup etkinlikleri ve topluluk düzeyindeki buluşmalara aktif katılım sağlama.
Çatışma Çözümü
Yanlış anlamaları ve anlaşmazlık durumlarını yapıcı bir şekilde yönetme ve çözüme kavuşturma kabiliyeti.
Sosyal Sağlık Neden Önemlidir?
Sosyal sağlığı sürdürmek; sosyal ilişkileri beslemek, aktif birer dinleyici olmak, empati gösterebilmek ve dolayısıyla toplumsal refaha katkı sunmak anlamındadır. Bunun yolu da sosyal yükümlülükler ve kişisel zaman arasında denge kurabilmekten geçer.
İyi bir sosyal sağlığa sahip olmak ise pek çok farklı açıdan kişi üzerinde etkiler oluşturur.
Ruh Sağlığı Açısından Etkileri:
Güçlü sosyal bağlantıların, depresyon ve anksiyete gibi sorunları azaltmaya yardımcı olduğu biliniyor. Bu bağlantıların sunduğu sosyal destek, bireylerin stresle başa çıkma yeteneklerini artırabiliyor.
Fiziksel Sağlık Açısından Etkileri:
Temel bir mantıkla, sosyal sağlığı iyi olan bireylerin fiziksel sağlıklarına daha fazla özen gösterme eğiliminde olmasını beklemek çok olası bir yaklaşımdır. Zira araştırmalar da iyi sosyal ilişkilere sahip bireylerin genel yaşam süresinin daha uzun olduğunu gösteriyor.
Yaşam Kalitesi Açısından Etkileri:
Sosyal sağlık; insanların arasındaki bağları daha da güçlendirir, hayatı daha anlamlı ve tatmin edici hâle getirir. Bu da genel yaşam kalitesini artırır.
Genel bağlamda, bu etkilerin arkasında çalışan mekanizmalar daha karmaşık sistemleri harekete geçirecektir. Psikolojik, davranışsal ve fiziksel faktörleri kapsayan bu karmaşık sistemlere en basit örneği; sosyal desteğin diyet, egzersiz ve tıbbi rejimlere daha bağlı hareket etme gibi davranışları etkileyebileceği şeklinde verebiliriz. Benzer şekilde sosyal ilişkilerden elde edilen aidiyet duygusunun daha iyi bir zihinsel sağlığa katkıda bulunabileceği ve bunun da hem psikolojik hem de fiziksel sağlığı pozitif yönde destekleyebileceği de ideal bir örnektir.
Sosyal Sağlığınızı Nasıl Güçlendirirsiniz?
Sosyal sağlığınızın zayıf olduğunu düşünüyorsanız, size bazı tavsiyelerimiz var.
İlk olarak, sosyal bağlantılarınızı güçlendirmeye çalışabilirsiniz. Aileniz ve arkadaşlarınızla düzenli vakit geçirebilir, sosyal etkinliklere katılabilir, yeni insanlarla tanışabilirsiniz. Bunların hepsi, sosyal bağlantılarınızı güçlendirecektir.
İkinci adımda, toplum içinde aktif rol alabilirsiniz. Bunun için gönüllülük esaslı projelerde ve sosyal sorumluluk projelerinde yer almayı deneyebilirsiniz. Bunlar da sosyal sağlığı destekleyen yaklaşımlardır.
Üçüncü yol, iletişim becerilerinizi geliştirebilmek için düzenlenen eğitimlere katılmaktır. Bu eğitimler empati kurma ve aktif dinleme becerilerinizi inanılmaz ölçüde artıracaktır.
En nihayetinde, insan sosyal bir varlıktır. Dolayısıyla toplumun temel yapı taşı olan insanın sosyal sağlığı da genel refahı etkileyen bir durumdur. Benzer şekilde, insanın fiziksel ve zihinsel sağlığına da katkı sunması bağlamında sosyal sağlık bireysel refahı da pekiştiren bir sağlık yaklaşımıdır.
Sadece kendi hayatımızı zenginleştirmek için değil, yer aldığımız büyük / küçük bütün toplumsal gruplara fark katmak için sosyal sağlığımızı yüksek tuttuğumuz sürece refah da kaçınılmaz olacaktır.
