Giriş: Kadınlarda ve Gençlerde Sıkça Görülen Pelvik ve Çene Problemleri
Boyun tutulmaları, şiddetli baş ve boyun ağrıları, adet sancıları ve vajinismus gibi sorunlar, özellikle nedeni tam olarak bilinmeyen şiddetli adet sancılarıyla mücadele eden kadınların yaşam kalitesini ciddi ölçüde etkiliyor. Bu süreçte, sınav stresine maruz kalan gençlerde görülen diş sıkma problemi ise sadece ağız sağlığıyla sınırlı kalmayıp, pelvik taban kaslarını da etkileyebiliyor.
Pelvik Taban Kasları ve Çene Kasları Arasındaki Bağlantı
Uluslararası Pelvik Ağrı Cemiyeti (IPPS) Danışma Kurulu’na kabul edilen ikinci Türk doktor olarak tanınan Doç. Dr. Pınar Yalçın Bahat, özellikle gençler ve spor yapan bireylerde pelvik taban ve çene sağlığı arasındaki ilişkiye dikkat çekiyor. Pelvik taban kasları, iç organlarımızı taşıyan ve kalça bölgesinde iç hammak gibi çalışan, oldukça önemli kas gruplarını oluşturuyor. Bu kaslar, diyafram adı verilen ve akciğerlerin altındaki temel kas ile sıkı sıkıya koordine çalışıyor. Ayrıca, çene ekleminin (temporomandibular junction) etrafındaki kaslar, sırt ve pelvik bölgeye kadar uzanıyor ve bu bölgeler arasındaki bağlantı, vücuttaki denge ve duruş üzerinde büyük etkiye sahip.
Vücutta Dengenin Bozulması ve Sonuçları
Bu kaslardaki herhangi bir problem, vücuttaki tüm dengeyi bozabiliyor. Duruş bozuklukları, bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ve çeşitli fonksiyonel sorunlar, bu problemlerin yaygın sonuçları arasında yer alıyor. 12-60 yaş arasında görülen bu sorunlar, özellikle şiddetli adet sancısı, kasılma öncesi rahatsızlık, cinsel ilişki sırasında ağrı ve idrar/ dışkılama sırasında ağrı gibi şikayetlerle kendini gösterebiliyor. Bu durumda, pelvik tavan disfonksiyonu tanısı konuyor ve tedavi gerektiriyor.
Pelvik Taban ve Diş Sıkma Problemleri
Pelvik taban bozukluklarının en sık görülen nedenlerinden biri, diş sıkma problemi. Doç. Dr. Bahat yaptığı araştırmalarda, ülkemizde diş sıkmanın çok yüksek oranlarda olduğunu ve bu durumun fark edilmediğini belirtiyor. Çoğu hasta, diş sıkma nedeniyle yıllarca botoks uygulaması yaptırırken, aslında bu durumun pelvik kaslarda spazma yol açtığını fark etmiyor. Ayrıca, kulak çınlaması, denge sorunları ve baş dönmesi gibi başka şikayetler de, bu kas spazmının devam etmesiyle ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle, muayenede diş sıkma durumu ve pelvik kaslar arasındaki ilişki göz ardı edilmemeli.
Sınav ve Stres Dönemlerinde Pelvik Kaslarındaki Artış
Sınav dönemi, özellikle LGS gibi önemli sınavlar öncesinde, gençlerde stresin artmasıyla beraber diş sıkma ve pelvik kas spazmı vakaları artış gösteriyor. Ergenlik döneminde, bu stresle birlikte ortaya çıkan istem dışı diş sıkma, aynı zamanda idrar kaçırma ve dışkılama sorunları ile de kendini gösterebiliyor. Bu nedenle, dikkatli sorgulama ve uygun egzersizlerle stres yönetimi önemli. Ayrıca, erkeklerde de benzer şikayetler görülebiliyor ve bu vakalarda da pelvik taban fizyoterapisi ve uzman desteği alınması gerekiyor.
Çene ve Yüzde Oluşan Şekil Bozuklukları ile Ciddi Eklem Problemleri
Erken dönemde tedavi edilmediğinde, çene eklemi deformasyonları ve şekil bozuklukları ortaya çıkabiliyor. Sabah uyanıldığında, dilinizi dışarı çıkartıp, diş izinizde tırtıklar olup olmadığını kontrol etmek önemli. En büyük hataların, kök nedeni araştırmadan doğrudan botoks veya diğer estetik işlemler yapılması olduğunu belirten Doç. Dr. Bahat, bu durumun eklem kaybına kadar ciddi sorunlara yol açabileceğine dikkat çekiyor. Bu nedenle, fizik tedavi ve pelvik taban fizyoterapisi ile uygun tedavi uygulanmalı. Diş sıkma problemi çözüldüğünde, birlikte yapılan tedaviyle, hastanın yaşadığı ağrı ve rahatsızlıklar tamamen ortadan kalkabiliyor.
Ağır Sporların Riskleri ve Pelvik Taban Sağlığı
Son dönemde gençler arasında popüler olan ağır sporlar, pelvik taban kasları üzerinde ciddi riskler taşıyor. Uygun olmayan teknik ve kontrolsüz ıkınma hareketleri, kaslarda kanama ve hematom oluşumuna neden olabiliyor ve bu da pelvik kaslara ciddi zararlar veriyor. Ayrıca, durum bozukluğu, denge kaybı ve huzursuz bacak sendromu gibi şikayetler de ortaya çıkıyor. Sırt ve boyun ağrıları ile birlikte, adet dönemlerinde artan boyun tutulmaları ve diğer kas spazmları, bu sorunların bir parçası olabiliyor. Bu nedenle, spor yaparken pelvik tabanın korunması ve uygun egzersizler büyük önem taşıyor.