Sumo, Japonya’da ilk kez 6. yüzyılda ortaya çıkmış ve ülkede bir kültür, hatta bir gelenek haline gelmiş bir güreş biçimi. Bizler için komik ve garip gelse de tarihi bakımından geniş ve Japonya’nın en önemli spor organizasyonlarından biridir. Tıpkı ülkemizde her yıl düzenlenen yağlı güreşleri gibi.
Japonya’nın milli sporu olan sumoda güreşenlere sumocu denir. Hatta saygı duyulan başarılı sporculara da “sumotori” veya “rikişi” ünvanı verilir. İşte sumo güreşi hakkında bilmeniz gerekenler.
SUMO GÜREŞİNİN TARİHTEKİ YERİ
Sumo kelimesi, Japoncadaki ‘sumafu’ sözcüğünden gelir. Bu sözcük ise ‘kendini savunma’ anlamı taşır. Yaklaşık 1500 yıl önce yapılmaya başlanan sumo güreşi, ilk başlarda iyi bir hasat için tanrılara yapılan seremoni olarak ortaya çıktı. Daha sonra ise bir spor haline gelen sumo, o zaman sert, boks ve güreş karışımı bir spor olarak oynanıyordu.
Samurayların hüküm sürdüğü Kamakura Dönemi’nde askerlerin fiziksel gücünü artırmak için yapılan spor, 17. ve 19. yüzyıllarda halkı eğlendirmek için düzenlenmeye başladı. Günümüzde oynanan sumo güreşindeki kuralların temeli bu dönemde atıldı.
Japonya’da yılda 6 kez sumo turnuvası düzenlenir ve bu turnuvaların her biri 15 gün sürer.
SUMO GÜREŞİNDE KURALLAR
Sumo güreşinde rakibini ‘dohyo’ adı verilen alanın dışına çıkarmak için mücadele verilir. Ancak rakibi yenmenin tek yolu bu değildir. Vücudunun herhangi bir yeri yere değen güreşçi müsabakayı kaybeder.
Sumo güreşçileri arasında da çok önemli kurallar vardır. Saç çekmek, yumruk atmak, gövdeye vurmak, tekme atmak, kasıklara vurmak ve rakibini boğmaya kalkmak kesinlikle yasaktır. Boksta olduğu gibi kilo sınırlaması yoktur. Bir sumocu kendinden daha ağır ya da daha hafif biriyle güreşebilir. Sumocular ne kadar kilolu olsalar da, vücutları esnek bir yapıya sahiptir.
Sumo güreşçilerinin kilosu ortalama 200 kilogram civarındadır. Ōrora Satoshi, 292.6 kilogramlık ağırlığıyla dünyanın en ağır sumo güreşçisi olma ünvanına sahiptir.
SUMO HAKEMİ
Sumo güreşindeki hakemler, müsabakalarda geleneksel kıyafetler giyer. Gyoji isimli ring hakemleri, samuray kimonosu ve Şinto rahiplerinin şapkasını giyerek karşılaşmayı yönetir. Hakemler ringe çıkar ve sumocuları tek tek ringe davet eder. Daha sonra ise elindeki yelpazeyi sallayınca güreş başlar. Sumo hakemlerinin en büyük görevlerinden biri, kesinlikle adil kararlar vermesi gerekmektedir.