İnsanlık tarihi boyunca yazılı metinler, bilgi aktarımının ve kültürel mirasın en önemli parçalarından biri oldu. Ne demiş anonim atalarımız, “Söz uçar yazı kalır…” Binlerce yıl öncesine dayanan kitaplar ve hikayeler arkeolojik kazılar ve tarihi araştırmalar sayesinde gün yüzüne çıkarken bazı kaynaklar ne yazık ki dönemin koşulları ve insanlığın bilgiye olan korkusuna kurban gitti. İşte dünyanın en eski kitapları ve hikayeleri hakkında ilginç bilgiler.
GILGAMIŞ DESTANI
Tarihte bilinen en eski destanlardan biri olan Gılgamış Destanı, M.Ö. 2100-1200 yılları arasında Mezopotamya’da yazılmış. Sümer, Akad ve Babil uygarlıklarına ait kil tabletlerde bulunan bu destan, Uruk kralı Gılgamış’ın ölümsüzlüğü arayışını anlatıyor. Destanda tufan anlatısı, dostluk, kahramanlık ve insanın ölümlülüğü gibi temalar işlenmiş. Gılgamış Destanı ayrıca Piramit metinlerinden sonra yazılmış en eski dini metin olarak da biliniyor.
DERVENİ PAPİRÜSÜ
M.Ö. 340 yılına tarihlenen Derveni Papirüsü, bilinen en eski kitap olarak kabul ediliyor. 1962 yılında Yunanistan’da keşfedilen bu papirüs, Orfik dini öğretilerine dair felsefi ve dini metinler içeriyor. Yunan dünyasının düşünsel yapısını anlamak için önemli bir kaynak olarak görülüyor.
ELMAS SUTRA
Matbaanın icadından çok önce, Çinliler ahşap blok baskı tekniği ile kitaplar üretmeye başlamıştı. M.S. 868 yılında basılan Elmas Sutra, Budist öğretileri içeren bir metin ve dünyanın en eski basılı kitabı olarak kabul ediliyor. Bu kitap, İngiliz kâşif Aurel Stein tarafından 1907’de Çin’deki Dunhuang Mağaraları’nda bulunmuş.
ÖLÜLER KİTABI
Antik Mısır’da ölümden sonraki yaşam büyük bir öneme sahipti. Ölüler Kitabı, M.Ö. 1550 civarında papirüs üzerine yazılmış büyüler ve ritüeller içeren bir eser olarak biliniyor. Firavunlar ve soylular, ölümden sonra yolculuklarında kendilerine rehberlik etmesi için bu kitabı mezarlarına koydururdu.
HAMURABİ KANUNLARI
M.Ö. 1754 yılında yazılan Hammurabi Kanunları, Mezopotamya’da Babil Kralı Hammurabi tarafından oluşturulmuş bir hukuk metni. Taş tabletler üzerine çivi yazısıyla yazılan bu kanunlar, toplumsal düzeni sağlamak için hazırlanmış ve kitaptaki kurallara halkın uyması için yaptırımlar getirilmiş.