12 Temmuz 2024

Nükleer bir yakıt mı, yoksa bir silah mı? HALEU nedir?

Yüksek analizli düşük zenginleştirilmiş uranyumdan oluşturulan nükleer yakıt HALEU, nedir? HALEU silah olabilir mi? gelin hep birlikte bakalım...

Tükenen enerji kaynakları, geliştirilen sürdürülebilir enerji sistemleri gelecekte yetersiz kalabilir. Bu da bilim insanlarını yeni enerji kaynakları bulmaya itiyor. Geleceğin nükleer enerjisi sürdürülebilir yakıtlardan ya da günümüzde kullanılan fosil yakıtlardan çok daha fazlasına ihtiyaç duyacak, yani nükleer yakıtlara… Bu durum da devletlerin, enerji şirketlerinin ve nükleer mühendislerin yüksek analizli, düşük zenginleştirilmiş uranyumu yani HALEU‘yu geliştirmesine neden oluyor.

HALEU, daha önceleri bilimsel araştırmalar yürütülmüş nükleer maddelerde kullanılan niş bir malzemeydi. Ancak günümüzde nükleer enerji üretmek için bir hammadde. Dahası nükleer silaha bile dönüşebiliyor. Onu silah mı yoksa yakıt olarak mı kullanacakları devletlerin gelecekteki politikalarına bağlı. Bu da ne yazık ki, insanları endişelendirmeye yetiyor da artıyor. Peki, HALEU tam olarak nedir? Gelin birlikte bakalım…

HALEU NEDİR?

HALEU, standart madde yakıtına göre büyük oranda önemli bir uranyum çeşidi olan izotop uranyum-235’i içeriyor. U-235 bölünebilir bir uranyum türüdür. Yüzde 20 veya daha fazla zenginleştirilmiş uranyum, yüksek derecede zenginleştirilmiş uranyum olarak biliniyor ve yalnızca uranyumun aksine, nükleer silah kullanılabiliyor. HALEU, yaklaşık yüzde 5 ila 20, U-235 ile bu iki uç noktasının arasında yer alıyor. Bu da onu hem silah hem de enerji üretici bir hale getiriyor.

HALEU’NUN TEHLİKELERİ NELER?

Fizikçi Edwin Lyman ve ekibi yüzde 19,75 zenginleştirilmiş HALEU’dan yapılmış bir bombanın ABD’nin 1945’te Hiroşima’ya attığı bombanın biçimiyle eşleşebileceğini söylüyor. Hatta daha da ötesi HALEU daha yaygın hale gelirse, şu anda nükleer silaha sahip olmayan ülkelerde HALEU’yu silah yapmak için kullanımının kolaylaşacağından veya terör örgütlerinin HALEU’yu silahlandırmak için kötü amaçlı kullanabileceklerinden bile bahsediyor. Çok ürkütücü değil mi? Gelecek bize HALEU’nun geleceğini gösterecek.

ETİKETLER: