Modern toplumlarda tüketim, sadece temel ihtiyaçların karşılanması için değil, aynı zamanda bireylerin kimliklerini ve sosyal statülerini ifade etme aracı olarak da önemli bir rol oynuyor. Özellikle son yıllarda sosyal medyada çığ gibi büyüyen lüks tüketim videoları, sembolik tüketim kavramını tam anlamıyla bize anlatıyor. Normal tüketim türleri gibi ihtiyaçtan değil, bir yaşam şeklini ya da bir kimlik ve statü biçimini bizlere sunuyor. Bu anlamda da bir çok fenomenin kendilerini sembolik olarak aldıkları lüks ürünlerle, yaptıkları lüks seyahatlerle sembolik tüketim çağını başlattıklarını söylemek hiç de yanlış olmaz.
SEMBOLİK TÜKETİM NEDİR?
Sembolik tüketim, bireylerin satın aldıkları ürünler ve markalar aracılığıyla belirli bir kimlik, değer veya sosyal statü ifade etmeleri sürecidir. Bu tür tüketim, mal ve hizmetlerin sembolik anlamları üzerine odaklanıyor ve bu anlamlar, bireyin kendisi ve çevresiyle olan ilişkilerini yansıtıyor. Sembolik tüketim, bireylerin toplumsal aidiyetlerini, kişisel inançlarını ve arzularını ifade etmelerine olanak tanıyor. Ama bunu nasıl kullandığınız da çok önemli. (Burada içimden enerciiii demek geldi)
Bugün sosyal medyaya bir platforma girdiğinizde artık birçok kişinin sembolik tüketim akımına tutulduğunu görebiliyorsunuz. Hatta bu akım sayesinde fenomen olanlar bile var. Bir çoklarını da tanıyoruz zaten. tek tek ad vermeye gerek yok. Birçokları da onların izlerinden gidiyor. Özellikle yeni nesil, fenomenleri gördükçe onlar gibi olabilmek adına borç batağına bile saplanabiliyor. Peki, sembolik tüketim nasıl işliyor?
SEMBOLİK TÜKETİM NASIL İŞLİYOR?
Sembolik tüketim, çeşitli mekanizmalar aracılığıyla işliyor. Öncelikle birey kendi tükettiği ürün ve markalarla kendine bir kimlik oluşturuyor. kişinin satın aldığı ürünler kişinin kendisi hakkında vermek istediği mesajı yansıtıyor. Mesela, ben değerli bir ürün kullanıyorsam, değerli biriyim gibi…
Öte yandan bireylerin sosyal statülerini belirlemek için de kullanılıyor. Lüks markalar, pahalı alışverişler, dışarıdan bakana kişinin ekonomik gücünü ve toplumsal konumunu gösteriyor. Belirli moda markalarını giymek, kişinin belirli bir sosyal gruba ait olduğunu veya belirli bir yaşam tarzını benimsediğini gösteriyor. Ya da kendini o güruha kabul ettirme çabasını da gösteriyor diyebiliriz buna. Tabii, bu değirmenin suyu gerçekte nereden geliyor bunları da tek tek görüyoruz. Aslında alınan bir kahve, her hangi bir teknolojik ürün bireyin kendisini gruplara kabul ettirme isteğini gösteriyor.
