“Nesli tükenmiş” kelimesini duyduğumuzda çoğu zaman dinozorları veya Dodo kuşları gibi yüzyıllar, bin yıllar önce yok olmuş canlılar aklımıza gelir. Fakat neslinin tükenme ihtimalinin çok yüksek olduğu canlılar, günümüzün problemleri arasında yer alıyor. İşte neslinin tükenmekte olduğunu duyduğunuzda şaşıracağınız 10 canlı.
1. Zürafalar
Afrika kıtası ile özdeşleşmiş zarafetteki bu uzun hayvanlar, sessiz sedasız biçimde tükeniyor. Özellikle Kuzey Afrika bölgesindeki zürafalar yaşam alanlarının şehirleşme ve tarım ile yok edilmesi, bunlar da yetmezmiş gibi kaçak avcılık faaliyetlerinin yoğunluğu nedeniyle ciddi anlamda yok olma riski taşıyor.
2. Orangutanlar
Borneo ve Sumatra Adaları’nda yaşayan orangutanlar, tropik yağmur ormanlarının yok edilmesi nedeniyle tükenme riskiyle karşı karşıya. Palm yağı elde etmek için ormanların kesilmesi bu büyük ve geçmişi insanlık kadar eski olan maymunların yaşam alanlarını daraltarak onların neslinin devamı için bir tehlike arz ediyor.
3. Vaquita
Meksika’nın Kaliforniya Körfezi’nde yaşayan vaquita, dünyanın en nadir deniz memelisi. Yasa dışı balıkçılık faaliyetleri ve özellikle totoaba balığının avlanması sırasında kullanılan ağlar, vaquitaların da yakalanmasına ve sayılarının ciddi bir şekilde azalmasına neden oluyor.
4. Saola
Vietnam ve Laos sınırında bulunan Annamite Dağları’nda yaşayan saola, 1992 yılında keşfedildi. O yıldan bugüne dek çok az sayıda görüldü. Doğal yaşam alanındaki tahribatlar ve avlanma faaliyetleri nedeniyle bu gizemli canlıların nesli de tehlike altında.
5. Gharial
Hindistan’ın nehirlerinde yaşayan gharial timsahlarının karakteristik özellikleri uzun ve dar ağız yapılarına sahip olmaları. Nehirlerin kirlenmesi, baraj inşaatları ve yoğun balıkçılık faaliyetleri; gharial timsahlarının yaşam alanlarını tehdit etmekle kalmıyor, onların nüfusunu da azaltıyor.
6. Pangolinler
Dünyanın dört bir yanında bulunan sekiz pangolin türü de kaçakçılık faaliyetleri nedeniyle tükenme riskiyle karşı karşıya. Özellikle Asya’da, etleri ve pulları için yasadışı ticareti yapılan pangolinler, bu vahşi ticaret nedeniyle tükenmek üzere.
7. Mercan Resifleri
Listemizin en ilginç canlılarından birisi de mercan resifleri. Fakat küresel ısınma, okyanuslardaki kirlilik ve asit seviyesinde artış; dünya genelinde mercan resiflerinin neslini tehdit ediyor. Deniz ekosisteminin sağlığı ve çeşitliliği için hayati bir önem taşıyan mercan resiflerinin ciddi bir kısmı günümüzde hızlıca beyazlaşarak ölüyor.
8. Kuzey Atlantik Sağanak Balinası
Kuzey Atlantik sağanak balinaları, gemi çarpmaları ve balıkçılık ağlarına takılmalar nedeniyle ciddi bir tehlike altında. Bu balinaların yeterli koruma altına alınmamaya devam etmeleri, nesillerinin tükenmesine yol açacak gibi görünüyor.
9. Kakapo
Yeni Zelanda’ya özgü bir canlı olan, dünyanın en ağır uçamayan papağanı şeklinde nitelendirilen kakapolar; yırtıcı hayvanların artışı ve doğal yaşam alanlarındaki tahribatlar nedeniyle tükenme tehlikesiyle yüz yüze kaldı. Yasal olarak yürütülen koruma programları sayesinde sayıları biraz olsun artsa da tükenme riskleri devam ediyor.
10. Kül Ağaçları
Kuzey Amerika’daki kül ağaçları, zümrüt kül kurdu adı verilen bir böceğin istilası nedeniyle tehdit altında. Bu böcek, ağaçların ölümüne neden olarak orman ekosistemlerini ve bu ağaçtan yapılan ürünlerin geleceğini etkiliyor.
Bu on türün neslinin tükenme riskiyle karşı karşıya olması, dünyamızın biyolojik çeşitliliğinin zengin dokusunun hasar almaya devam ettiği anlamına geliyor. Her bir tür, ekosistemimizin karmaşık ağında benzersiz bir rol oynar ve onların yok oluşu, doğanın dengesini alt üst edebilir. Onların kaybı, gelecek nesiller için geri dönülemez bir mirasın da kaybolması anlamına geliyor. Bu nedenle, şimdi, her birimizin doğayı koruma ve sürdürülebilir bir gelecek yaratma sorumluluğunu üstlenme zamanı.
Unutmayın; gezegenimiz için şimdi ses vermezsek, yok olan türlerin hikâyelerini yazmaktan öteye gidemeyiz.