17 Nisan 2024

Siz hiç anne sütüyle beslenen sesilya gördünüz mü?

Başlığı okuyunca bu sesilyalar nedir ki dediğinizi duyar gibiyiz. Omurgasız bu canlılar, yumurtladıkları halde memeliler gibi yavrularını besleyerek türlerinde bir ilke imza atıyorlar. Hadi gelin bu canlılara bir bakalım.

Dünya yüzeyinde yaklaşık 2 bin türü olan  sesilyalar hakkındakileri öğrenince siz de bizim kadar şaşırabilirsiniz. Omurgasız canlıların bazıları görünüşleri gereği kimilerimiz tarafından sevilmiyor. Sesilyalar ise sonradan muazzam bir kelebeğe dönüşse de yumurtladıkları halde yavrularını memeliler gibi sütle besleyen nadir canlılardan.

 TÜRÜNÜN BİLİNEN İLK ÖRNEĞİ

Dünyada sayısız canlı türleri mevcut. Halkalı sesilya türleri diğer türlerden kendini ayıran muhteşem bir özelliğe sahip. Halkalı sesilya annelerinin yumurtadan çıkan yavrularını salgıladığı sütle beslediğini biliyor musunuz? Bilim dergisi Science’de yayınlanan raporda türünün bilinen ilk sütle besleyen örneği olan sesilyaların özelliklerinden bahsedildi.

MEMELİ CANLILARIN SÜTÜ GİBİ BESLEYİCİLİ

Nemli bir toprakta pembiş sesilya yavruları annelerinin çağrısı üzerine yamacına yanaşıp annelerinin salgıladığı sütü büyük bir iştahla içiyorlar. Anne sesilya üreme kanalında ürettiği sütle yumurtadan çıkan yavrularını besliyor. Anne sesilyaların salgıladığı süt aynı zamanda memeli sütü gibi yağlar açısından da zengin. Bu besleyici süt, yavruların nasıl bu kadar hızlı büyüdüğünü açıklamaya yetiyor. Annelerini emen yavru sesiyalar annelerinin yanından ayrılmamalarına ve ondan günde bir kez beslenmelerine rağmen, yumurtadan çıktıkları ilk haftada kütlelerini yüzde 130’a varan oranda artırarak 0,27 gram büyüyorlar.

ÇOK NADİR CANLILAR

Bana göre sevimli ama size göre tiksindirici bu canlıların henüz nasıl süt geliştirdikleri bilinmiyor. Sesilyalar gibi süt üreten memeliler ve bazı sesli canlılar dışında yalnızca belirli örümceklerde, balıklarda, hamamböceklerinde ve kuşlarda ve ayrıca canlı doğum yapan iki tür amfibide süt üreterek yavrularını besliyor. Yumurtlayan bu sesli canlıların yumurta kanalları, bazen bebeklerini rahimdeyken sütlü bir maddeyle besleyen, ancak doğduktan sonra onları beslemeyen canlı doğuran sesli türlerin yumurta kanallarına benzer şekilde davranıyor. Bu anlamda da bilim insanlarının dikkatlerini çekiyor.

TAGS: