2014 yılında vefat eden Gabriel Garcia Marquez’in, hiç yayımlanmamış bir eserinin Teksas Üniversitesi kasasında olabileceğine dair söylentiler uzun zamandır vardı. (Teksas Üniversitesi, yazarın vefatından sonra bütün yazılı arşivini 2.2 milyon dolara satın almıştır. Çevrimiçi olan arşiv, García Márquez’in yaklaşık 27.500 adet yazılı öğelerinden oluşmaktadır.) Yazar Gabo’nun bu eserini “saçma” bulduğu ve basılmasını istemediği de söylentiler arasındaydı.
Ölümünün 10. yıldönümünde oğulları Rodrigo ve Gonzalo García Barcha, eseri tekrar okuduklarında hatırladıklarından daha iyi olduğunu fark edip yayımlamaya karar verdiler. Yazarın son yıllarda demans hastalığından muzdarip olduğu ve yazmayı bırakmak zorunda kaldığı biliniyordu. Oğullarının fikri, kitabın önsözünde de belirttiklerine göre “Kitabı tamamlamasını engelleyen zihinsel zayıflama, aslında Gabo’nun bu metnin, tüm kusursuzluklarına rağmen, ne kadar iyi olduğunu fark etmesini de engellemiş olabilirdi.” Yani ailesine göre Gabo, hastalığı sebebiyle kendi yazısını yargılama yeteneğinden yoksun bir durumda olabilirdi.
Aşağı yukarı 70 sayfalık bu kısa hikaye, yirmi yedi yıldır evli olan Ana Magdelana Bach’ın her Ağustos’ta annesinin mezarını ziyaret etmek için bir adayı ziyaret etmesiyle başlar. Yetişkin çocukları ve ona düşkün bir kocası olmasına rağmen, Ana Magdalena, son bir kaç senedir orda kaldığı gecelerde tanımadığı adamlarla tek gecelik ilişkiler yaşar. Ve bu ilişkiler sayesinde mükemmel gözüken hayatının içinin boş olduğunu fark eder. Dili sade, tonu akıcı fakat karakter kurgusu derin değil bu yüzden bunun taslak bir çalışma olduğu hissi daha da güçleniyor.
Marquez, orjinalde bu eseri 600 sayfadan uzun, beş parçalı bir anlatı olarak tasarlamış fakat ne yazık ki planını gerçekleştirememiş. Belki tamamlansaydı “Yüzyıllık Yalnızlık” ve “Kolera Günlerinde Aşk” gibi edebiyat dünyasının kült eserlerinden biri olacaktı, veya belki de yazarın en başta istediği gibi yok edilmeli, hiç yayımlanmamalıydı. Bu sorunun cevabı da bitirilmemiş romanının sonu gibi yoruma açık kalacak. Fakat madem yayımlandı, Nobel ödüllü Marquez’in son basılan eseri olarak her kütüphanede yerini almalı.
Kitap: Ağustosta Görüşürüz
Yazar: Gabriel Garcia Marquez
Çeviri: Emrah İmre
Can Yayınları, 2024