İnsanoğlu tıpkı doğada bulunan diğer canlılar gibi yapısı gereği çok sayıda bakteri ve virüse maruz kalabiliyor. Gerek tükettiğimiz besinler, gerek dokunduğumuz nesneler ve canlılar, içilebilir su kaynakları. Hepsi bakıldığında insanoğlu için çok sayıda zararlı bakteri, parazit ve virüs içerebiliyor. İnsanoğlunun milyonlarca yıllık gelişim süreci bu bakterilerin çoğuna yönelik bağışıklık kazanmasını sağlarken günümüzde yapay ortamlarda oluşturulan virüs ve bakteriler kadar halen normal bakterilerde insanlık açısından büyük sorun teşkil ediyor.
Veba, humma, çiçek, grip gibi bilinen büyük ve ölümcül virüslerin dışında gıda olarak tükettiğimiz besin ve canlılardaki parazitler ve bakteriler erken müdahale edilmediğinde ölümle sonuçlanıyor. İnsanlığın tozlu tarih sayfalarında diğer canlılardan bulaşan çeşitli salgınların ve hastalıkların milyonlarca kişinin ölümüne neden olduğunu burada tek tek yeniden anlatmaya gerek yok. Bugün baktığımızda gıda ve su olarak tükettiğimiz besin faydalı olduğu kadar bakteriler açısından da zararlı olabiliyor. En masum gördüğümüz ve sağlıklı yaşamak için sıklıkla tükettiğimiz sebze ve meyveler bile yeri geldiğinde ölümcül bakterilerle maruz kalmamıza neden olabiliyor. Sizler için insanoğluna en kolay şekilde bulaşan ve bulaştıran bazı bakterileri sıraladık. Bu bakterilerden bazılarının bulundukları ortamları öğrendiğinizde siz de en az bizim kadar çok şaşıracaksınız.
Taenia solium (domuz tenyası): Domuzlardan bulaşan bu bakteri çeşidi en önemli inme nedenlerinden biridir. Başlıca etkisi Nörosistiserkoz şeklinde görülür. Nörosistiserkoz, domuz tenyası olan Taenia solium’un larva formunun neden olduğu santral sinir sistemi enfeksiyonudur. Neredeyse tüm beyin rahatsızlıklarını taklit edebilir nitelikte bir enfeksiyon olduğundan teşhisi zor olabiliyor.
Domuz tenyasının bir diğer belirtisi de Sistiserkozdur. Sistiserkoz, genellikle tenya yumurtasını içeren suyun içilmesi ya da besinin yenilmesinden kaynaklanıyor. Bu besinler arasında en sık pişirilmemiş sebzeler sorumlu tutuluyor.
Echinococcus granulosus (hidatid solucan veya köpek tenyası): Bu parazit hayvanlardan insanlara ya da insanlardan hayvanlara meyve sebzeden geçebiliyor. Farkında olmadan enfekte olan hayvanların dışkılarında bulunan E. multiocularis yumurtasının yutulması durumunda enfeksiyon insanlara bulaşır.
E. multiocularis, insanlarda karaciğer ve akciğerde oldukça büyük boyutlu kistlerin oluşumuna neden olur. Hatta kist organın işlevini yerine getirememesine sebebiyet verecek kadar büyük boyutlara ulaşabiliyor. Bu durum kist hidatik enfeksiyonunu insanlar için en ciddi zoonoz hastalıklardan biri hâline getirmektedir. Tedaviye hatta ameliyata rağmen bu enfeksiyon insanlar için ölümcül olabiliyor.
Toxoplasma gondii (protozoa): Küçük geviş getirenlerin etinden, domuzdan, biftekten, diğer av etlerinden (özellikle kırmızı et ve organlardan) bulaşabilen bir bakteri türüdür. Protozoon, kelime anlamı olarak klorofil taşıyan, heterotrof beslenen tek hücreli canlılara deniyor. Hücre duvarı bulunmayan, hareketli tek hücreliler, çekirdekli türler olarak sınıflandırılıyor. Bu canlılar, diğer hayvanlarda enfeksiyon oluşturarak protozoon hastalıklara neden olabiliyor. Üstelik yalnız hayvanlar değil, insanlar da protozoon hastalıklara yakalanabiliyor. Kan parazitleri, genital sistem hastalıklarının bir kısmı, bağırsaklarda yuvalanan enfeksiyonların bazıları ve dokuya yerleşen parazitler, protozoon sorunları şeklinde sınıflandırıyor.
Trichinella spiralis (domuz solucanı): Domuz solucanı; özellikle sıçan ve domuzlarda çok fazla görülüyor. Aynı zamanda ayı, domuz, sıçan ve insanların kaslarında kistler içerisinde kıvrık şeklinde ve boyları 1,5 mm uzunluğunda olan canlılardır. İnsanlara bulaşması ise kistlenmiş enfektif larvaları içeren çiğ veya az pişmiş domuz ve ayı etinin yenmesi sonucunda gerçekleşiyor. Domuz solucanı; beyin, kalp, göz, akciğer, cilt altı ve kaslarda kist oluşumuna sebep oluyor.
Opisthorchiidae (tenya ailesi): Opisthorchis türleri, Tayland, Laos, Kamboçya, Vietnam, Almanya, İtalya, Beyaz Rusya, Rusya, Kazakistan ve Ukrayna dahil olmak üzere Asya ve Avrupa’da parazitin bulunduğu bölgelerden çiğ veya az pişmiş balık yiyerek insanların alabileceği karaciğer parazitleridir. Karaciğer parazitleri, insanlarda karaciğeri, safra kesesini ve safra kanalını enfekte ediyor.
